"Тарваган"-ны өөр хувилбарууд

Wikibilig-с
(Amin Sudulal moved page Тарваган to Тарвага: Stable addressing system (temporary measure))
Tag: New redirect
 
(Created article)
Tag: Removed redirect
1-р мөр: 1-р мөр:
#ЧИГЛҮҮЛЭГ [[Тарвага]]
{{Garchig}}
=ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋=
<span style="writing-mode: horizontal-tb">[[File:Marmota baibacina.jpg|thumb|
<span style="writing-mode: vertical-lr; ">ᠠᠯᠲᠠᠢ ᠶ᠋ᠢᠨ<br>ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋<br>]]</span>
''' ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋ ''' ᠪᠣᠯ ᠬᠡᠷᠦᠮᠦᠨ ᠊ᠤ ᠬᠢᠨ ᠣᠪᠣᠭ ᠊ᠤᠨ ᠮᠡᠷᠡᠭᠴᠢ ᠠᠮᠢᠲᠠᠨ᠃ <br>
ᠲᠠᠷᠪᠠᠭᠠᠨ <small><small> (Marmota) </small></small> ᠊ᠦ ᠲᠥᠷᠦᠯ ᠳ᠋ᠦ <small><small>14</small></small> ᠵᠦᠢᠯ ᠪᠠᠢᠢᠳᠠᠭ ᠡᠴᠡ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠳ᠋ᠤ ᠠᠯᠲᠠᠢ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠬᠠᠷ ᠊ᠠ᠋᠋ <small><small> (Marmota baibacina) </small></small> ᠪᠠ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠰᠢᠷ ᠊ᠠ᠋᠋ <small><small> (Marmota sibirica) </small></small>᠂ ᠬᠠᠩᠭᠠᠢ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋ <small><small> (Marmota sibirica caliginosus) </small></small> ᠭᠡᠰᠡᠨ ᠵᠦᠢᠯ ᠊ᠦᠳ ᠪᠤᠢ᠃<ref>https://cicon.ru/surok-mongolski.html Accessed 29 April 2020</ref> <br>
ᠨᠠᠰᠤ ᠭᠦᠢᠴᠡᠵᠦ᠂ ᠲᠠᠷᠭᠤ ᠬᠦᠴᠦ ᠠᠪᠤᠭᠰᠠᠨ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠲᠠᠷᠪᠠᠭᠠᠨ ᠊ᠤ ᠪᠡᠶ ᠊ᠡ᠋᠋ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠵᠢᠩ ᠣᠢᠢᠷᠠᠯᠴᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋ ᠪᠠᠷ <small><small>10</small></small> ᠻᠢᠯᠣᠭᠷᠠᠮ᠂ ᠪᠡᠶ ᠊ᠡ᠋᠋ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠤᠷᠲᠤ ᠨᠢ <small><small>65</small></small> ᠼᠧᠨ᠍ᠲ᠋ᠢᠮᠧᠲ᠋ᠧᠷ ᠬᠦᠷᠮᠦᠢ᠃
ᠰᠢᠨᠠ᠂ ᠬᠣᠩᠰᠢᠶᠠᠷ, ᠡᠷᠡᠦ, ᠨᠢᠳᠦᠨ ᠊ᠦ ᠣᠷᠴᠢᠮ ᠪᠠᠢᠢᠬᠤ <small><small>3-6</small></small> ᠼᠧᠨ᠍ᠲ᠋ᠢᠮᠧᠲ᠋ᠧᠷ ᠣᠯᠠᠨ ᠮᠡᠳᠡᠷᠡᠭᠦᠯ ᠦᠰᠦ ᠨᠢ ᠬᠠᠷᠠᠩᠭᠤᠢ ᠨᠦᠬᠡᠨ ᠳ᠋ᠦ ᠣᠷᠣᠵᠤ᠂ ᠭᠠᠷᠬᠤ ᠳ᠋ᠤ ᠪᠠᠨ ᠪᠠᠷᠢᠮᠵᠢᠶᠠᠯᠠᠬᠤ ᠳ᠋ᠤ ᠨᠢ ᠴᠢᠬᠤᠯᠠ ᠡᠭᠦᠷᠭᠡ ᠭᠦᠢᠴᠡᠳᠬᠡᠨ᠎ ᠊ᠡ᠋᠋᠃<ref>https://www.undp.org/content/dam/mongolia/Publications/Environment/mrpa-project Accessed 29 April 2020</ref> <br>
<span style="writing-mode: horizontal-tb">[[File:Marmota sibirica - (Russia, Mongolia) - Rochers-de-Naye, Switzerland, 2009.JPG|thumb|
<span style="writing-mode: vertical-lr; ">ᠬᠡᠭᠡᠷ ᠊ᠡ᠋ ᠶ᠋ᠢᠨ<br>ᠪᠤᠶᠤ<br>ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ<br>ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋<br>]]</span>
ᠡᠷ ᠊ᠡ᠋᠋ ᠶ᠋ᠢ ᠢᠨᠦ ᠪᠤᠷᠬᠢ᠂ ᠡᠮ ᠊ᠡ᠋᠋ ᠶ᠋ᠢ ᠢᠨᠦ ᠲᠠᠷᠴᠢ ᠬᠡᠮᠡᠮᠦᠢ᠃<br>
ᠲᠠᠷᠴᠢ ᠨᠢ ᠬᠡᠭᠡᠯ ᠊ᠶ ᠪᠡᠨ <small><small>35</small></small> ᠬᠣᠨᠤᠭ ᠣᠷᠴᠢᠮ ᠲᠡᠭᠡᠭᠡᠵᠦ᠂ <small><small>5-12</small></small> ᠮᠥᠨᠳᠦᠯ ᠲᠥᠷᠦᠭᠦᠯᠮᠦᠢ᠃<br>
ᠬᠣᠶᠠᠷ ᠨᠠᠰᠤ ᠲᠠᠢ ᠶ᠋ᠢ ᠢᠨᠦ ᠬᠣᠲᠣᠯᠠ ᠭᠡᠨ᠎ ᠊ᠡ᠋᠋᠃<br>
ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋ <small><small>16</small></small> ᠵᠢᠯ ᠠᠮᠢᠳᠤᠷᠠᠳᠠᠭ᠃
ᠠᠰᠢ ᠊ᠠ᠋᠋ ᠲᠢᠪ ᠳ᠋ᠦ ᠣᠢᠢᠷᠠᠯᠴᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋ ᠪᠠᠷ <small><small>25</small></small> ᠰᠠᠶ ᠊ᠠ᠋᠋ ᠵᠢᠯ ᠊ᠦᠨ ᠲᠡᠷᠡᠲᠡᠭᠡ ᠥᠨᠦ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠲᠠᠷᠪᠠᠭᠠᠨ ᠊ᠤ ᠡᠪᠦᠭᠡ ᠠᠮᠢᠳᠤᠷᠠᠵᠤ ᠪᠠᠢᠢᠭᠰᠠᠨ ᠊ᠢ ᠭᠡᠷᠴᠢᠯᠡᠬᠦ ᠫᠠᠯᠧᠣᠨ᠍ᠲ᠋ᠣᠯᠣᠭᠢ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠣᠯᠳᠠᠪᠤᠷᠢ ᠨᠤᠭᠤᠳ ᠪᠤᠢ᠃ <br>
ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠣᠷᠣᠨ ᠊ᠤ ᠬᠤᠪᠢ ᠳ᠋ᠤ ᠳᠤᠮᠳᠠᠳᠤ ᠬᠠᠯᠬ ᠊ᠠ᠋᠋ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠥᠨᠳᠦᠷᠯᠢᠭ᠂ ᠳᠠᠷᠢᠭᠠᠩᠭ ‍ᠠ᠋ ᠣᠷᠴᠢᠮ ᠳ᠋ᠤ 7-8 ᠮᠢᠩᠭᠠᠨ᠂ ᠤᠯᠵᠠ ᠭᠣᠣᠯ ᠊ᠤᠨ ᠥᠷᠦᠨ᠎ ᠊ᠡ᠋ ᠡᠷᠭᠢ <small><small>5-6</small></small> ᠮᠢᠩᠭᠠᠨ ᠵᠵᠢᠯ ᠊ᠦᠨ ᠡᠮᠦᠨ᠎ ᠊ᠡ᠋᠋ ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋ ᠲᠠᠢ ᠪᠠᠢᠢᠭᠰᠠᠨ ᠊ᠢ ᠲᠣᠭᠲᠠᠭᠠᠭᠰᠠᠨ᠃<ref>https://www.undp.org/content/dam/mongolia/Publications/Environment/mrpa-project Accessed 29 April 2020</ref> <br>
<span style="writing-mode: horizontal-tb">[[File:Marmot-edit1.jpg|thumb|
<span style="writing-mode: vertical-lr; ">ᠰᠡᠷᠢᠭᠦᠴᠡᠵᠦ <br>ᠪᠤᠶ<br>ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋<br>]]</span>
=ᠲᠦᠯᠬᠢᠭᠦᠷ ᠦᠭᠡᠰ=
<small><small>
сурок<br>
тарбаган<br>
хэрэмнийхэн<br>
marmot
</small></small>
=ᠡᠬᠢ ᠰᠤᠷᠪᠤᠯᠵᠢ=
<small><small>

09:29, 29 Дөрөвдүгээр сар 2020-ий байдлаарх засвар

ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋

ᠠᠯᠲᠠᠢ ᠶ᠋ᠢᠨ
ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋

ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋ ᠪᠣᠯ ᠬᠡᠷᠦᠮᠦᠨ ᠊ᠤ ᠬᠢᠨ ᠣᠪᠣᠭ ᠊ᠤᠨ ᠮᠡᠷᠡᠭᠴᠢ ᠠᠮᠢᠲᠠᠨ᠃
ᠲᠠᠷᠪᠠᠭᠠᠨ (Marmota) ᠊ᠦ ᠲᠥᠷᠦᠯ ᠳ᠋ᠦ 14 ᠵᠦᠢᠯ ᠪᠠᠢᠢᠳᠠᠭ ᠡᠴᠡ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠳ᠋ᠤ ᠠᠯᠲᠠᠢ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠬᠠᠷ ᠊ᠠ᠋᠋ (Marmota baibacina) ᠪᠠ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠰᠢᠷ ᠊ᠠ᠋᠋ (Marmota sibirica) ᠂ ᠬᠠᠩᠭᠠᠢ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋ (Marmota sibirica caliginosus) ᠭᠡᠰᠡᠨ ᠵᠦᠢᠯ ᠊ᠦᠳ ᠪᠤᠢ᠃[1]
ᠨᠠᠰᠤ ᠭᠦᠢᠴᠡᠵᠦ᠂ ᠲᠠᠷᠭᠤ ᠬᠦᠴᠦ ᠠᠪᠤᠭᠰᠠᠨ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠲᠠᠷᠪᠠᠭᠠᠨ ᠊ᠤ ᠪᠡᠶ ᠊ᠡ᠋᠋ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠵᠢᠩ ᠣᠢᠢᠷᠠᠯᠴᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋ ᠪᠠᠷ 10 ᠻᠢᠯᠣᠭᠷᠠᠮ᠂ ᠪᠡᠶ ᠊ᠡ᠋᠋ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠤᠷᠲᠤ ᠨᠢ 65 ᠼᠧᠨ᠍ᠲ᠋ᠢᠮᠧᠲ᠋ᠧᠷ ᠬᠦᠷᠮᠦᠢ᠃ ᠰᠢᠨᠠ᠂ ᠬᠣᠩᠰᠢᠶᠠᠷ, ᠡᠷᠡᠦ, ᠨᠢᠳᠦᠨ ᠊ᠦ ᠣᠷᠴᠢᠮ ᠪᠠᠢᠢᠬᠤ 3-6 ᠼᠧᠨ᠍ᠲ᠋ᠢᠮᠧᠲ᠋ᠧᠷ ᠣᠯᠠᠨ ᠮᠡᠳᠡᠷᠡᠭᠦᠯ ᠦᠰᠦ ᠨᠢ ᠬᠠᠷᠠᠩᠭᠤᠢ ᠨᠦᠬᠡᠨ ᠳ᠋ᠦ ᠣᠷᠣᠵᠤ᠂ ᠭᠠᠷᠬᠤ ᠳ᠋ᠤ ᠪᠠᠨ ᠪᠠᠷᠢᠮᠵᠢᠶᠠᠯᠠᠬᠤ ᠳ᠋ᠤ ᠨᠢ ᠴᠢᠬᠤᠯᠠ ᠡᠭᠦᠷᠭᠡ ᠭᠦᠢᠴᠡᠳᠬᠡᠨ᠎ ᠊ᠡ᠋᠋᠃[2]

ᠬᠡᠭᠡᠷ ᠊ᠡ᠋ ᠶ᠋ᠢᠨ
ᠪᠤᠶᠤ
ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ
ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋

ᠡᠷ ᠊ᠡ᠋᠋ ᠶ᠋ᠢ ᠢᠨᠦ ᠪᠤᠷᠬᠢ᠂ ᠡᠮ ᠊ᠡ᠋᠋ ᠶ᠋ᠢ ᠢᠨᠦ ᠲᠠᠷᠴᠢ ᠬᠡᠮᠡᠮᠦᠢ᠃
ᠲᠠᠷᠴᠢ ᠨᠢ ᠬᠡᠭᠡᠯ ᠊ᠶ ᠪᠡᠨ 35 ᠬᠣᠨᠤᠭ ᠣᠷᠴᠢᠮ ᠲᠡᠭᠡᠭᠡᠵᠦ᠂ 5-12 ᠮᠥᠨᠳᠦᠯ ᠲᠥᠷᠦᠭᠦᠯᠮᠦᠢ᠃
ᠬᠣᠶᠠᠷ ᠨᠠᠰᠤ ᠲᠠᠢ ᠶ᠋ᠢ ᠢᠨᠦ ᠬᠣᠲᠣᠯᠠ ᠭᠡᠨ᠎ ᠊ᠡ᠋᠋᠃
ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋ 16 ᠵᠢᠯ ᠠᠮᠢᠳᠤᠷᠠᠳᠠᠭ᠃ ᠠᠰᠢ ᠊ᠠ᠋᠋ ᠲᠢᠪ ᠳ᠋ᠦ ᠣᠢᠢᠷᠠᠯᠴᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋ ᠪᠠᠷ 25 ᠰᠠᠶ ᠊ᠠ᠋᠋ ᠵᠢᠯ ᠊ᠦᠨ ᠲᠡᠷᠡᠲᠡᠭᠡ ᠥᠨᠦ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠲᠠᠷᠪᠠᠭᠠᠨ ᠊ᠤ ᠡᠪᠦᠭᠡ ᠠᠮᠢᠳᠤᠷᠠᠵᠤ ᠪᠠᠢᠢᠭᠰᠠᠨ ᠊ᠢ ᠭᠡᠷᠴᠢᠯᠡᠬᠦ ᠫᠠᠯᠧᠣᠨ᠍ᠲ᠋ᠣᠯᠣᠭᠢ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠣᠯᠳᠠᠪᠤᠷᠢ ᠨᠤᠭᠤᠳ ᠪᠤᠢ᠃
ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠣᠷᠣᠨ ᠊ᠤ ᠬᠤᠪᠢ ᠳ᠋ᠤ ᠳᠤᠮᠳᠠᠳᠤ ᠬᠠᠯᠬ ᠊ᠠ᠋᠋ ᠶ᠋ᠢᠨ ᠥᠨᠳᠦᠷᠯᠢᠭ᠂ ᠳᠠᠷᠢᠭᠠᠩᠭ ‍ᠠ᠋ ᠣᠷᠴᠢᠮ ᠳ᠋ᠤ 7-8 ᠮᠢᠩᠭᠠᠨ᠂ ᠤᠯᠵᠠ ᠭᠣᠣᠯ ᠊ᠤᠨ ᠥᠷᠦᠨ᠎ ᠊ᠡ᠋ ᠡᠷᠭᠢ 5-6 ᠮᠢᠩᠭᠠᠨ ᠵᠵᠢᠯ ᠊ᠦᠨ ᠡᠮᠦᠨ᠎ ᠊ᠡ᠋᠋ ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋᠋ ᠲᠠᠢ ᠪᠠᠢᠢᠭᠰᠠᠨ ᠊ᠢ ᠲᠣᠭᠲᠠᠭᠠᠭᠰᠠᠨ᠃[3]

ᠰᠡᠷᠢᠭᠦᠴᠡᠵᠦ
ᠪᠤᠶ
ᠲᠠᠷᠪᠠᠭ᠎ ᠊ᠠ᠋

ᠲᠦᠯᠬᠢᠭᠦᠷ ᠦᠭᠡᠰ

сурок
тарбаган
хэрэмнийхэн
marmot

ᠡᠬᠢ ᠰᠤᠷᠪᠤᠯᠵᠢ